Z przeszłości Komornik i okolicy

Komorniki, niegdyś przysiółek Januszowic (Januszewic), dziś stanowią samodzielne sołectwo w gm. Kluczewsko. Miejscowość swoją historię zapisaną ma w nazwie. Osada Komorniki wykształciła się najpóźniej w XIV wieku i w tamtym czasie stanowiła osadę służebną (z komornikami, czyli bezrolnymi chłopami) względem większego dominium, jaką mogła być posiadłość rycerska, a później dworska lub kościelna Januszewice (dawniej Januszowice – taką nazwę wsi spotkać można w źródłach kartograficznych jeszcze z 1 poł. XX wieku).

 

 

Komorniki położone są nad rzeką Czarną z jej dopływami, które sprzyjały rozlokowaniu młynów poruszanych siłą wody. Osady takie można dostrzec na powyższej mapie. Po niektórych nie ma już śladu. Pozostałością gospodarstwa młyńskiego w Komornikach jest dawny lamus [spichlerz] z charakterystycznymi cieniami, stojący na gruncie prywatnym przy drodze w kierunku wsi Rudka. Komorniki największy rozwój przestrzenny i demograficzny mają już chyba za sobą. Z dawnej osady włościańskiej, której pozostałością była do niedawna drewniana zabudowa wsi (przykłady chałup można dostrzec na zachowanych zdjęciach domów z pobliskich Januszewic), Komorniki przekształciły się w 2 poł. XX wieku w wieś murowaną, z dostępem do elektryczności, a dziś także do internetu. Z pewnością ważnym wydarzeniem w dziejach tej miejscowości było otwarcie szkoły początkowej.

                                                                    

                                                        Drewniane chałupy z Januszewic na fotografii z lat 60-tych XX wieku – charakterystyczna zabudowa wsi

 

                                                                                                           

                                                                                            Lamus (spichlerz) na terenie dawnej osady młyńskiej w Komornikach

 

Rys historyczny szkoły w Komornikach

Pierwsza wzmianka o oświacie w naszej gminie związana jest z funkcjonowaniem Polskiej Macierzy Szkolnej. Była to organizacja kulturalno-oświatowa, działająca na terenie Królestwa Polskiego. Już w 1906 r. istniała w Kluczewsku szkoła elementarna. 14 grudnia 1907 r. rosyjski gubernator zawiesił działalność Polskiej Macierzy Szkolnej, a szkoła została rozwiązana. Wydarzenie to nie było jednak jednoznaczne z zaniechaniem kształcenia okolicznych dzieci.

Początków szkoły w Komornikach należy dopatrywać się już w czasach wojennych. Na obecnym placu szkolnym znajdował się stary, drewniany budynek, do którego chodziły dzieci, by pobierać nauki. W późniejszych latach zajęcia szkolne odbywały się w domach prywatnych.

Pierwsze dokumenty dotyczące naszej szkoły pochodzą z lat sześćdziesiątych. Prawdopodobnie decyzja o powstaniu placówki związana jest z wyżem demograficznym lat 50. XX wieku. Wtedy to padło hasło: “Tysiąc szkół na Tysiąclecie Państwa Polskiego”, a w latach 1958-1966 w całej Polsce z budżetu państwa oraz funduszy społecznych wybudowano 1423 szkoły.

Dzięki staraniom mieszkańców okolicznych wsi oraz Rady Gminnej w 1960 r. została oddana do użytku Szkoła w Komornikach. Działkę pod budowę szkoły podarował p. Stanisław Twardowski. Pierwszym kierownikiem szkoły był p. Stefan Lipowicz. W latach 60-tych i 70-tych XX wieku do placówki uczęszczało około 200 uczniów.

20 marca 1963 r. zostało wydane orzeczenie dotyczące organizacji Szkoły Podstawowej w Komornikach. Szkoła liczyła osiem klas, a zatrudnionych w niej było ośmiu nauczycieli. Do obwodu Szkoły Podstawowej w Komornikach zostały włączone miejscowości: Komorniki, Januszewice, Rzewuszyce, Zmarłe, Rudka, Nowiny, Zabrodzie oraz Eliaszówka.

Na mocy uchwały sejmowej z 13 października 1973 r. Szkołę Podstawową w Kluczewsku przekształcono w Zbiorczą Szkołę Gminną. Celem takich szkół było stworzenie lepszych warunków kształcenia dzieci wiejskich, tak by mogło być ono porównywalne z nauką w miastach. 1 listopada 1977 r. Szkoła Podstawowa w Komornikach wchodziła w skład Zbiorczej Szkoły Gminnej w Kluczewsku. Z wyżej wymienionego orzeczenia można dowiedzieć się, że przy komornickiej szkole funkcjonowało państwowe przedszkole.

Rozbudowę i gruntowną modernizację budynku szkoły przeprowadzono w latach 90-tych XX wieku. Dobudowano wówczas blok sportowy oraz kuchnię wraz ze stołówką i zapleczem.
W późniejszych latach powstało nowe boisko sportowe wraz z miasteczkiem ruchu drogowego oraz placem przedszkolnym.

1 września 1992 r. szkoła zmieniła nazwę na Zespół Przedszkolno-Szkolny w Komornikach.  Do obwodu szkoły zostały włączone miejscowości: Jakubowice – Eliaszówka, Januszewice, Komorniki, Nowiny, Rudka, Rzewuszyce, Zmarłe, Zabrodzie.

Z roku na rok liczba uczniów spada, jednakże szkoła może się poszczycić wieloma osiągnięciami na szczeblu powiatu, województwa, a także kraju. Największym sukcesem uczniów naszej szkoły było zdobycie I miejsca w 2006r. w Ogólnopolskim Turnieju Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego.

Szkoła funkcjonuje nieprzerwanie pod tą nazwą do dzisiaj, jednak zmianie uległ jej status publiczno-prawny. Z obawy przed zmianą stopnia organizacyjnego placówki, 1 września 2020 r. Stowarzyszenie Wiejskie Wsi Komorniki Nad Czarną przejęło od Gminy Kluczewsko Zespół Przedszkolno-Szkolny w Komornikach.  .

Na przestrzeni dziejów szkoły funkcję dyrektora w tej szkole pełnili:

  • WARZYŃSKI Jan
  • KLIM Józef
  • KALICIŃSKI Zbigniew
  • PLANUTIS Violetta
  • POPCZYK-FIECEK Wanda
  • TURCZYN Jolanta
  • CHUDY Teresa
  • GRZYBEK Elżbieta

Obecnie funkcję tę pełni:  dr Łukasz Kopera